از دیرباز یکی از لوازم اصلی خانه‌ها و اداره‌ها در سراسر جهان، قهوه سازها (Coffee makers) بوده‌اند. قهوه ساز در اشکال و اندازه‌های مختلف تولید می‌شود و هر نوع قهوه ساز مجموعه‌ای از ویژگی‌ها و مزایای منحصربه‌فرد را ارائه می‌دهد.
در این مقاله، انواع مختلف قهوهسازهای موجود را به همراه مزایا و معایب آنها بررسی خواهیم کرد. ما همچنین نگاهی به روش‌های مختلف دم‌آوری مورداستفاده در این دستگاه‌ها و اهمیت انتخاب قهوه‌ساز مناسب برای نیازهای شما خواهیم داشت.
آشنایی با انواع قهوه ساز ها
قهوه سازها انواع مختلفی دارند که هر کدام برای هدف و سبک دم کردن متفاوتی طراحی شده اند. قهوه سازهای قطره ای، محبوب ترین نوع قهوه ساز هستند و برای دم کردن سریع یک فنجان جو عالی هستند. قهوه سازهای فرنچ پرس برای تهیه یک فنجان قهوه قوی تر و خوش طعم تر هستند، در حالی که دستگاه های اسپرسوساز برای تهیه لاته، کاپوچینو و سایر نوشیدنی های مبتنی بر اسپرسو عالی هستند. قهوه ساز ها به‌طورکلی به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:
- قهوهسازهای قطره‌ای برقی با فیلتری
- اسپرسو ساز
- قهوه جوش ها
- قهوه ساز های دستی
- قهوه ساز های صنعتی
که در ادامه به بررسی کامل انواع قهوه سازها خواهیم پرداخت.
۱) قهوهسازهای قطره‌ای برقی با فیلتری
این مدل از انواع قهوه ساز بهترین گزینه برای محیط‌هایی است که میزان قهوه زیادی باید تولید شود. از جمله این محیط‌ها می‌‌توانیم به شرکت‌ها، ادارات و … اشاره کنیم. راه‌انداختن این دستگاه‌ها به‌سادگی صورت می‌گیرد و حتی بدون هیچ‌گونه دانش خاصی نیز میتوان از آنها استفاده کرد. این محصول از پرطرف‌دارترین انواع دستگاه قهوه ساز خانگی محسوب می‌شود.
۲) اسپرسوساز
همان‌طور که می‌دانید اسپرسو از محبوب‌ترین قهوه‌های موجود در جهان به شما می‌آید. این قهوه با طعم بی‌نظیر خود موجب شده است تا دستگاه‌های زیادی مخصوص تولید این مدل از قهوه تولید شوند. از جمله مدل های اسپرسو ساز میتوان به مدل‌های زیر اشاره کرد:
- اسپرسوسازهای نیمه‌خودکار
- اسپرسو ساز خودکار
- اسپرسو ساز دستی
که در ادامه به بررسی هر یک از این اسپرسوسازهای جذاب می‌پردازیم.
۳) اسپرسوساز نیمه‌خودکار و تمام خودکار
اسپرسوسازهای نیمه اتوماتیک یا نیمه‌خودکار (semi automatic) به شما این امکان را می‌دهند که میزان آب مصرفی دستگاه را کنترل کنید، اما در اکثر مواقع تنظیم میزان فشار مورد نیاز جهت تولید قهوه به‌صورت خودکار توسط دستگاه انجام می‌گیرد. همین ویژگی آنها را به یک گزینه فوق‌العاده برای افرادی تبدیل می‌کند که قصد دارند قهوه‌هایی غلیظ تولید کنند. از اسپرسوساز نیمه‌خودکار می‌توانید برای تولید آمریکانو نیز کمک بگیرید.
اسپرسوسازهای تمام خودکار تمامی فاکتورهای مورد نیاز جهت تولید قهوه را به‌صورت اتوماتیک کنترل خواهند کرد. بعضی از اسپرسوسازهای تمام خودکار معمولاً دارای یک آسیاب مخصوص به خود هستند. این اسپرسوسازها به افرادی توصیه می‌شوند که دوست دارند بدون ایجاد سروصدای زیاد یک اسپرسو عالی را در خانه خود درست کنند.
۴) اسپرسوساز دستی
در قهوه ساز اسپرسو ساز دستی یا اهرمی وظیفه تنظیم کلیه مقادیر همچون فشار موردنیاز، جریان آب و فرآیند Tamping بر عهده شما است. این دستگاه‌ها معمولاً برای افرادی مناسب هستند که به‌صورت حرفه‌ای اسپرسو را می‌شناسند و می‌خواهند بر روی کل روند تولید یک فنجان قهوه کنترل داشته باشند. کار با اسپرسوسازهای دستی کمی دشوار است و به همین دلیل مبتدیان نمی‌توانند از آنها استفاده کنند.
۵) نسپرسو
در قهوه‌ساز نسپرسو از محصولاتی به نام کپسول قهوه بهره گرفته می‌شود. در واقع با خرید یک دستگاه نسپرسو دیگری نیاز به استفاده از دانه قهوه و یا پودر قهوه نخواهید داشت، زیرا کل ترکیبات مورد نظر شما در همان کپسول‌ها قرار گرفته‌اند.
۶) مینی پرسو
مینی پرسو یک اسپرسوساز قابل‌حمل به شمار می‌آید. مهم‌ترین ویژگی این محصول را میتوان اندازه بسیار کوچک آن دانست. علاوه بر این، وزن این محصول تنها حدوداً سیصد گرم است که آن را به یک گزینه عالی برای مسافرت تبدیل می‌کند.
قهوه جوش ها
قهوه جوش ها جزو محبوب ترین نوع قهوه ساز ها در بین ایرانی ها هستند؛ و به دلیل کوچکی و سادگی کار، قهوه جوش گزینه بسیار مناسب ای برای سفر به حساب می آیند. انواع قهوه جوش ها به سه دستی کلی زیر تقسیم می شوند:
- قهوه‌جوش ترک
- موکاپات
- دله عربی
که در ادامه بیشتر با آنها آشنا خواهیم شد.
۱) قهوه‌جوش ترک
از قهوه‌جوش ترک با نام قهوه‌جوش یونانی نیز یاد می‌شود. این قهوه‌جوش دارای یک ظرف قابلمه مانند بسیار کوچک است که باید بر روی اجاق‌گاز قرار بگیرد. با کمک این قهوه‌جوش می‌توانید یک قهوه ترک را بدون هیچ‌گونه فیلتر خاصی به دست بیاورید. نکته جالب آن است که می‌توانید شکر یا قهوه را به‌صورت مستقیم (در زمان جوشیدن قهوه) به قهوه‌جوش ترک اضافه کنید.
۲) موکاپات
Moka Pot را میتوان یکی از محبوب‌ترین انواع قهوه ساز در ایران دانست. قیمت مناسب این محصول موجب شده است تا طرف‌داران بسیار زیادی داشته باشد. قهوه تولیدی توسط موکاپات در این قهوه‌ساز شباهت زیادی به اسپرسو دارد و حتی از لحاظ تیرگی نیز به آن شباهت دارد، البته مجمع جهانی اسپرسو قهوه این نوع قهوه‌ساز را به‌عنوان اسپرسو قبول ندارد. از نوشیدنی مذکور می‌توانید به‌عنوان یک فونداسیون برای درست کردن کاپوچینو و لاته کمک بگیرید.
۳) دله عربی
در مناطق عربی معمولاً از دله عربی برای تولید قهوه استفاده می‌شود. جنس این محصول معمولاً از جنس فلز برنج به رنگ طلایی است. برای استفاده از دله عربی باید از آتش زغال کمک بگیرید. این قهوه بیشتر برای افرادی مناسب است که می‌خواهند قهوه مدنظر خود را با قهوهسازهای سنتی تولید کنند. در قهوه‌های تولیدی به‌وسیله دله عربی مقداری میخک یا هل نیز ریخته می‌شود تا طعم خاصی ایجاد شود.
قهوهسازهای دستی
قهوه سازهای دستی یا اهرمی به دلیل راحتی، کیفیت و خلاقیتی که ارائه می دهند، در بین علاقه مندان به قهوه، دارای محبوبیت هستند. قهوه سازهای دستی، دستگاهایی کاربرپسند و مقرون به صرفه برای دم کردن قهوه تازه یا اسپرسو هستند. با استفاده از قهوهسازهای دستی، نه تنها کنترل بیشتری بر فرآیند دارید، بلکه رسیدن به طعم و عطر حداکثر دانه‌های قهوه را آسان می‌کند.
بیشتر این نوع قهوه ساز ها زیر مجموعه قهوه ساز های دمی نیز محسوب می‌شوند. به لطف طراحی آسان و هزینه نسبتا پایین آنها، و با کمی تمرین، هر کسی می تواند با یک قهوه ساز دستی به یک باریستای متخصص تبدیل شود!
۱) کمکس
کمکس را میتوان یکی از ظریف‌ترین انواع قهوه ساز دانست. این قهوه سال تقریباً در اوایل دهه دو هزار میلادی به محبوبیت رسید. قهوه ساز Chemex از لحاظ ظاهر کاملاً زیباست، اما نمی‌تواند قهوه‌ای باکیفیت را تولید کنند، زیرا از فرایند مناسبی جهت تولید این نوشیدنی بهره نمی‌برد.
۲) قهوه‌ساز ویتنامی
قهوه‌ساز ویتنامی را با نام Phin نیز می‌شناسند. این قهوه‌ساز نسبت به سایر قهوه‌سازها دارای ابعاد کوچک‌تری است، زیرا برای تولید یک نوشیدنی از دانه‌های بسیار ریزی استفاده می‌کند.
در بخش انتهای این قهوه‌ساز سوراخ‌های بسیار ریزی قرار دارد که موجب می‌شود آب گرم به‌آرامی به درون‌دانه‌های آسیاب شده ورود کند. قهوه تولیدشده به این روش یک قهوه کاملاً قوی است و به همین دلیل معمولاً آن را با کمی شیر و شکر مصرف می‌کنند. قهوه‌ساز سیفون مورد بعدی مدنظر ما در بحث انواع دستگاه قهوه‌ساز است.
۳) سیفون یا سایفون
یکی از ملایم‌ترین روش‌های موجود برای تولید قهوه، استفاده از قهوه‌ساز سیفون یا سایفون است. در این روش به‌جای آب جوش از آبی با دمای پایین جهت تولید قهوه کمک گرفته می‌شود. چنین امری به قهوه اجازه می‌دهد تا طعم واقعی خود را به شما نشان دهد. در واقع ظرافت طعم نهایی قهوه در این روش بسیار زیاد است. قهوهسازهای سیفون شکل متفاوتی با کل قهوهسازهای موجود در بازار دارند.
۴) وی 60
انواع قهوه ساز، وی شصت از ساختاری مشابه قهوه‌ساز کمکس استفاده می‌کنند. این محصول اولین‌بار در دهه پنجاه میلادی به بازار عرضه شد. مهم‌ترین تفاوت این نوع قهوه‌ساز با قهوه‌ساز کمکس، نوع فیلتر آن است. در اوایل نوع فیلتر این قهوه‌ساز از نوع شیشه بود، اما امروزه در این محصول از فیلترهای پارچه‌ای استفاده می‌شود.
۵) اروپرس (AeroPress)
اروپرس شباهت بسیار زیادی به فرنچ پرس دارد. در این قهوه‌ساز از یک پیستون مخصوص آب جهت تولید قهوه استفاده می‌شود. امروزه آئروپرس‌های مختلفی در بازار قابل خریداری هستند. آئروپرس یک گزینه عالی برای افرادی است که قصد دارند در مدت‌زمان کمی یک قهوه عالی تولید کنند. امروزه انواع دستگاه قهوه ساز آئرو پرس را میتوان در بازار مشاهده کرد.
سخن پایانی
در این مقاله به معرفی انواع قهوه ساز پرداختیم. البته علاوه بر موارد فوق، قهوهسازهای دیگری نیز وجود دارند، اما از محبوبیت موارد فوق برخوردار نیستند. امیدواریم با شناخت هر یک از این موارد بتوانید یک قهوه‌ساز عالی و کاربردی را برای خود تهیه کنید، تا بتوانید از نوشیدن یک فنجان قهوه بی‌نظیر نهایت لذت را ببرید.