قهوه برای سلامتی و بدن مفید است یا مضر؟ قهوه چه خواصی دارد؟
شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد و با جستجو در اینترنت به پاسخ‌های متفاوتی که به این سوال داده شده است مواجه شده باشید!
برخی به دلیل خواص آنتی اکسیدانی بالای قهوه، این نوشیدنی را برای سلامتی مفید می‌دانند و برخی دیگر به دلیل عوارضی از جمله تپش قلب، خواص انواع قهوه اسپرسو، ترک و فرانسه را در نظر نگرفته و این نوشیدنی را مضر می‌دانند.
در این مقاله قصد داریم پاسخ این سوال را با بیان ۱۲ مورد از خواص قهوه (فارغ از نوع اسپرسو، فرانسه و ترک) به روشنی بیان کنیم.
۱. آنتی اکسیدانی قهوه
اولین خاصیتی که قهوه را از سایر نوشیدنی‌ها متمایز می‌کند میزان آنتی اکسیدان بالای آن است. میزان آنتی اکسیدان قهوه حتی از کاکائو و چای سبز که به عنوان منابع غنی آنتی اکسیدان شناخته می‌شوند بیشتر است و می‌توان از آن به عنوان پادشاه آنتی اکسیدان مواد غذایی یاد کرد.
آنتی اکسیدان چیست؟
آنتی اکسیدان از ترکیب دو عبارت آنتی + اکسید تشکیل شده است و همانطور که از نام این ماده غذایی مشخص است آنتی اکسیدان به ماده‌ای گفته می‌شود که فرایند اکسیداسیون یا واکنش سلولی در برابر اکسیژن در بدن را مهار می‌کند. اکنون این سوال پیش می‌آید که اکسیداسیون چیست؟
همانطور که در فوق اشاره شد اکسیداسیون یک واکنش شیمیایی است که سبب تولید رادیکال‌های آزاد و واکنش‌های شیمیایی زنجیره‌ای دیگر می‌شود که سبب آسیب‌های سلولی در بدن می‌گردد.
برخی از رفتارهای اشتباه از جمله مصرف سیگار، مصرف مواد مخدر، رژیم غذایی نامناسب، قرار گرفتن در معرض مواد شیمایی و اشعه خورشید سبب تولید رادیکال‌های آزاد در بدن می‌شود که عوارضی از جمله سرطان و بیماری‌های قلبی را به همراه دارد.
از جمله مهم‌ترین خواص انوع قهوه اسپرسو، ترک و فرانسه و آنتی اکسیدان موجود در قهوه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
پیشگیری از انواع سرطان؛
پیشگیری از انواع بیماری‌های قلبی و عروقی؛
پیشگیری از انواع سکته؛
پیشگیری از آرتروز؛
افزایش طول عمر
۲. خاصیت قهوه در تقویت حافظه‌ی کوتاه مدت
دومین خاصیت مهم انواع قهوه اسپرسو، فرانسه و ترک تقویت حافظه کوتاه مدت است.
بر اساس تحقیقی که گروهی از محققان اتریشی بر روی دانشجویان داوطلب انجام دادند مشخص شد حافظه کوتاه مدت داوطلبانی که روزانه ۱۰۰ میلی گرم کافئین (میزان کافئین موجود در یک فنجان قهوه) دریافت می‌کنند عملکرد بهتری نسبت به سایر دانشجویان دارد.
در این آزمایش در رابطه با نحوه‌ی دقیق عملکرد کافئین بر روی مغز اطلاعات دقیقی به دست نیامد اما آنچه مشخص شد تاثیر کافئین بر روی قسمت‌های خاصی از مغز است که تاثیر مستقیم در حافظه کوتاه مدت و افزایش عملکرد مغز دارد.
۳. خاصیت قهوه در کاهش خطر ابتلا به آلزایمر و زوال عقل
سومین خاصیت انواع قهوه فرانسه، ترک و اسپرسو، کاهش خطر ابتدا به آلزایمر است. بر اساس یک مطالعه انجام شده در کشور فنلاند مشخص شد که مصرف روزانه ۳ تا ۵ فنجان قهوه ۶۵% خطر ابتلا به آلزایمر و زوال عقل در میانسالی را کاهش می‌دهد.
در رابطه با نحوه عملکرد و خاصیت انواع قهوه بر روی کاهش خطر ابتلا به آلزایمر و زوال عقل دو نظریه وجود دارد.
نظریه اول بیان می‌کند که آلزایمر و زوال عقل یکی از عوارض دیابت نوع ۲ است و از آنجا که یکی از خواص قهوه‌های اسپرسو، فرانسه و ترک کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 است آلزایمر و زوال عقل را کاهش می‌دهد.
نظریه دوم اینطور بیان می‌کند که دو نشانه اصلی بیماری آلزایمر پلاک‌های آمیلوئیدی و کلاف‌های رشته‌ای داخل نورونی هستند. مصرف قهوه از ایجاد این پلاک‌ها و کلاف‌ها که دلیل اصلی بیماری آلزایمر است جلوگیری می‌کند.
۴. کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی
از جمله دیگر خواص قهوه اسپرسو، ترک و فرانسه، کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی است. بر اساس مطالعه‌ی دیگری که در رابطه با مصرف قهوه در کشور هلند بر روی ۳۷،۰۰۰ نفر طی مدت ۱۳ سال انجام شد مشخص شد مصرف روزانه ۲ تا ۴ فنجان قهوه (بدون توجه به نوع اسپرسو، کاپوچینو، امریکانو، فرانسه و ترک) خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را به میزان ۲۰ درصد کاهش می‌دهد. البته این نکته را فراموش نکنید که هنگام خرید قهوه به فروشنده اعلام کنید که تصمیم دارید از چه وسیله‌ای (موکاپات، دستگاه اسپرسوساز، فرنچ پرس، دستگاه فرانسه ساز، قهوه جوش و جذوه) برای تهیه قهوه استفاده کنید.
یکی از خواص اصلی انواع قهوه جلوگیری از التهاب است و همین موضوع سبب می‌شود مصرف قهوه صدمات شریانی ناشی از التهابات را کاهش داده و در نتیجه خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی کاهش یابد.
۵. خاصیت قهوه در کاهش خطر ابتلا به سرطان
قهوه سبب کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات در مردان می‌شود، همچنین بر اساس تحقیقات انجام شده در دانشکده بهداشت هاروارد مشخص شده است که زنانی که در روز حداقل ۴ فنجان قهوه می‌نوشند به میزان ۲۵ درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به انواع سرطان کبد، روده بزرگ، سینه و آندومتر قرار می‌گیرند. یکی از دلایل این موضوع خاصیت ضد التهابی قهوه است.
۶. کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲
یکی از خواص ویژه‌ی قهوه‌های فرانسه، ترک و اسپرسو کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ است. بر اساس تحقیقی که در سال ۲۰۰۹ انجام شد مشخص شد مصرف روزانه چهار فنجان قهوه خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را به میزان ۵۰ درصد کاهش می‌دهد.
از جمله عللی که دانشمندان برای این موضوع بیان کرده‌اند خاصیت ضد التهابی قهوه، اسید کافئیک موجود در قهوه و محافظت از سلول‌های تولید کننده انسولین توسط قهوه است.
اگر تا به اینجای مقاله نسبت به خرید قهوه و مصرف این نوشیدنی لذت بخش همچنان تردید دارید ادامه مقاله را از دست ندهید.
۷. خواص قهوه در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های کبد
کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های کبدی و سرطان کبد یکی دیگر از خواص شگفت انگیز قهوه‌های ترک، فرانسه و اسپرسو است. دانشمندان معتقدند که مصرف روزانه ۴ فنجان قهوه (به طور متوسط) خطر ابتلا به بیماری‌های کبد را کاهش می‌دهد.
قهوه با سطح آنزیم‌های کبدی ارتباط معکوس دارد به طوریکه هر چه مصرف قهوه افزایش یابد سطح آنزیم‌های کبدی ناشی از التهابات کبد کاهش می‌یابد.
لازم به ذکر است که مصرف بیش از حد قهوه عوارضی از جمله تپش قلب را در پی خواهد داشت. دانشمندان در تحقیقات خود به طور متوسط روزانه ۴ فنجان قهوه را مناسب اعلام کرده‌اند.
۸. خاصیت قهوه درافزایش و بهبود عملکرد فیزیکی و ورزشی
یکی از مواردی که بسیار مشاهده می‌شود توصیه‌ی مربیان به ورزشکاران در جهت مصرف کافئین قبل و بعد از تمرینات ورزشی است.
مصرف روزانه ۵۰۰ میلی گرم (۵ فنجان قهوه) قهوه (هم قبل از تمرینات ورزشی و هم پس از تمرینات ورزشی) سبب افزایش استقامت، تقویت انقباض عضلات، بهبود عملکرد فیزیکی و کاهش درک درد در عضلات می‌شود.
۹. خواص قهوه در کاهش افسردگی
براساس تحقیقات محققین در رابطه با تاثیر قهوه در میزان افسردگی مشخص شده است که بین میزان مصرف قهوه و خطر ابتلا به افسردگی رابطه‌ای معکوس وجود دارد و یکی از خواص انواع قهوه از جمله قهوه اسپرسو، قهوه فرانسه و قهوه ترک، کاهش افسردگی است.
مصرف قهوه خطر ابتلا به افسردگی را به میزان ۲۰ درصد کاهش می‌دهد. دلیل این موضوع کنترل انتقال دهنده‌های عصبی دوپامین و سروتونین است.
۱۰. خواص قهوه در کاهش خطر ابتلا به نقرس
یکی از تاثیرات بسیار مفید قهوه که در مقالات و سایت‌های مرتبط با قهوه کمتر به آن اشاره شده است کاهش خطر ابتلا به نقرس است. بر اساس تحقیقاتی که در رابطه با مصرف قهوه بر روی حدود ۹۰،۰۰۰ پرستار در طی مدت ۲۶ سال انجام شد مشخص شد افرادی که روزانه بیش از ۴ فنجان قهوه می‌نوشند ۵۷ درصد کاهش خطر ابتلا به نقرس را داشته‌اند. همچنین در این تحقیقات مشخص شد افرادی که روزانه بین ۱ تا ۳ فنجان قهوه می‌نوشند حدود ۲۲ درصد کمتر خطر ابتلا به نقرس را تجربه کرده‌اند.
علاوه بر تحقیقات فوق تحقیقات دیگری در مقیاس بزرگ بر روی جامعه‌ای از مردان صورت گرفت که در نتیجه آن مشخص شد مصرف روزانه ۴ تا ۵ فنجان قهوه به میزان ۴۰ درصد و مصرف روزانه ۶ فنجان قهوه به میزان ۶۰ درصد خطر ابتلا به نقرس را کاهش می‌دهد.
براساس تحقیق صورت گرفته بر روی پرستاران مشخص شد خواص آنتی اکسیدانی انواع قهوه با کاهش اسید، اوریک می‌تواند خطر نقرس را کاهش دهد (غلظت بالای اسید اوریک یکی از علل اصلی بروز بیماری نقرس است).
۱۱. خاصیت قهوه در بهبود عملکرد مغز و خلق و خو
از جمله خواص شگفت انگیز قهوه‌های فرانسه، ترک و اسپرسو، بهبود عملکرد مغز است. کافئین موجود در قهوه باعث افزایش عملکرد مغز می‌شود. نحوه‌ی این عملکرد به این صورت است که کافئین (که به عنوان ماده‌ی محرک شناخته می‌شود) با مسدود کردن پیام‌رسان‌های عصبی گیرنده‌های آدنوزین، باعث افزایش آمادگی مغز برای حرکت و کار می‌شود. کافئین علاوه بر این بر پیام‌رسان‌های عصبی دیگر شامل نورآدرنالین (Noradrenaline)، دوپامین (ِDopamine) و استیل‌کولین (Acetylcholine) تاثیر گذار است. این پیام‌رسان‌های عصبی روی روحیه و وضعیت ذهنی انسان تاثیر می‌گذارند که هم در بهبود عملکرد مغز تاثیر گذار است و هم در بهبود روحیه و خلق و خو
۱۲. خواص قهوه در کاهش وزن و لاغری
بی شک همه‌ی شما مطالب و سخنانی در رابطه با قهوه و کاهش وزن شنیده‌اید و می‌دانید یکی از خواص ویژه قهوه کاهش وزن و لاغری است. همه‌ی شما بی شک رژیم‌های غذایی بسیاری را مشاهده کرده‌اید که در آن‌ها مصرف قهوه توصیه شده است. در این قسمت قصد داریم تا در این رابطه با شما سخن بگوییم.
تحقیقات انجام شده بر روی تاثیر قهوه در کاهش وزن مثبت ارزیابی شده است. بر اساس این تحقیقات مصرف قهوه متابولیسم بدن را از ۳ تا ۱۱ درصد افزایش می‌دهد. همچنین مصرف قهوه می‌تواند میزان سوخت چربی در بدن را از ۱۰ تا ۳۰ درصد افزایش دهد که این میزان در افراد مختلف متفاوت است.
کافئین موجود در قهوه چربی‌های بدن را تجزیه کرده و با در دسترس قرار دادن و مصرف اسیدهای چرب موجب کاهش وزن و افزایش متابولیسم می‌شود.
البته مصرف مرتب قهوه و عادت کردن بدن به این ماده غذایی می‌تواند از اثرات چربی سوزی این ماده بکاهد.
با توجه به فواید بسیار قهوه که در بالا اشاره شد قهوه می‌تواند سبب بروز مشکلاتی برای برخی افراد شود که از جمله آن‌ها می‌توان به کاهش کیفیت خواب، افزایش فشار خون، بروز استرس و اضطراب اشاره کرد. افزایش فشار خون ناشی از قهوه دائمی نبوده و پس از چند ساعت از بین خواهد رفت. همچنین کافئین موجود در قهوه می‌تواند در برخی از افراد سبب بروز حساسیت شود. در صورت مصرف قهوه و بروز حساسیت علائم آن تا چند ساعت پس از مصرف از بین خواهد رفت.
اگر شما به مصرف روزانه قهوه عادت کرده‌اید و قصد کاهش مصرف قهوه را دارید بهتر است مصرف خود را به تدریج کاهش دهید تا از بروز علائمی همچون سر درد که ناشی از کاهش مصرف کافئین است جلوگیری کنید.
یکی از انواع قهوه که این روزها در سطح جامعه از آن زیاد صحبت می‌شود گانودرما است، ما در مقاله “خواص قارچ و قهوه گانودرما” سعی کرده‌ایم به صورت مختصر به این موضوع بپردازیم.